بي تو              

Wednesday, September 2, 2009

زبان پالایی و واژگان طرد شدنی به باور جرج اورول

جرج اورول هشدار داده بوده است که زبان به ناچار از واژگانی انباشته خواهد شد که معنی اولیه را از دست داده اند یا به مرور زمان خلق شده اند یا تغییر یافته اند تا معانی کاملاً متفاوت از آنچه به ظاهر برای آن بوجود آمده اند را به ذهن متبادر نمایند!!.چنین واژگانی فقط بدین کار خواهند آمد که دروغی را حقیقت یا جنایتی را قابل توجیه جلوه دهند و اینگونه جامه ای به تن باد می پوشانند,او توصیه می کند که اگر کسی بتواند از چنین عادتهای مذمومی در استفاده از واژگان مذکور رهایی یابد و با ذهنی رها بیاندیشد اولین گامهای ضروری را در نوزایی تفکر سیاسی برداشته است.
در زبان انگلیسی چنین واژگانی شناسایی شده و یا توسط منتقدین زبان شناس علامت گذاری می شود, به طور اخص این واژگان در مناسبتهای خطیر سیاسی,جنگها یا مذاکرات تجاری و بده بستانهایی که یک طرف آن حتماً منافعی پنهان شده شکل می گیرد.به طور مثال واژه "collateral damage"یاخسارتهای ناخواسته در جنگ ویتنام اشاره به کشتارهای جمعی غیرنظامیانslaughtered civilians داشت که برای کم کردن تاثیر آن بر اذهان عمومی از این واژه استفاده می شد و بعدها نخ نمایی و افتضاح این واژه به قدری نمایان شد که حتی امروزه افسران پنتاگون نیز از استفاده مجدد از آن در گزارش جنگهای عراق و افغانستان پرهیز می کنند!!.
در حیطه محیط زیست واژه تغییرات آب و هوا "Climate change." هنوز طنینی نو داشته و شاید کمتر کسی بداند که یک ناظر انتخاباتی حزب جمهوریخواه برای کاستن از بار واژه گرمایش زمین "global warming"آن را متدوال ساخت تا از اتهامات دموکراتها بر علیه حزب مطبوعش بکاهد!! .لینک
پ.ن: متاسفانه زبان فارسی با آن همه یدبیضاء که در آستین ادبیات دارد در سالهای اخیربه کرات مورد تهاجم چنین واژگانی قرار داشته ولی تحقیق و نشانه گذاری هدفمندی برای رسوا ساختن واژگانی مشابه فارسی صورت نگرفته! و آن هم پرواضح است که اهل سوداگری در این دیار منافع بیشماری از این واژگان فراچنگ آورده اند و شاید به نوعی این وادی,ورطه ای باشد که اهل کلام کمتر تمنای ورود به آن دارند...
پ.ن:اگر کمی در الفاظ و واژگان اختراعی پس از جنگ ایران و عراق و دوران سرداران سازندگی و سپس دوران ذوب در ولایت و مهرورزی بیشتر مداقه کنید, فهرست بلندبالایی از چنین کلماتی که باید دیر یا زود به کناری رها شوند را می یابید!.